به نقل از «خبرگزاری صدا و سیما»

غار ده شیخ

تاریخ انتشار: ۱۷ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۲۹۲۰۸

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز کهگیلویه و بویراحمد، این غار، با هفت گالری و مسیر‌های مختلف چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند.
غار ده‌شیخ در طی قرن‌های متمادی ناشناخته مانده بود تا این که در یکی از روز‌های زمستان سال ۸۹، چوپانی از اهالی ده‌شیخ در حالی که به دنبال گله‌اش بود، متوجه این غار شد و تاکنون سه مرحله اکتشاف توسط محققان و غارشناسان انجام شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بر اساس بررسی‌های زمین‌شناسی، شکل‌گیری این غار مربوط به دوره دوم زمین‌شناسی بوده و ده‌شیخ یک غار آهکی کاملا طبیعی است. در طی سالیان طولانی، بر اثر ریزش نزولات جوی، حفره‌هایی در غار ایجاد شده و آب درون حفره‌ها به بیرون راه یافته و به این ترتیب موجب ایجاد قندیل‌ها و دالان‌های شگفت‌انگیز شده است.
غار ده‌شیخ یکی از شگفت‌انگیزترین غار‌های شناخته‌شده در کشور است، به طوری که به آن لقب علی‌صدر ۲ داده‌اند. از عجایب این غار، گرم بودن آن در زمستان و سردی هوای درون آن در تابستان است. گرمای اسرارآمیز زمستان‌ها و خنکای دل‌انگیز تابستان این غار، معمایی است که هنوز پاسخی برای آن وجود ندارد.
دهانه این غار در ارتفاع ۱۶۷۰ متری از سطح دریا واقع شده و بسیار تنگ و باریک است، به طوری که باید مسیر ابتدای غار را که در حدود ۵ تا ۶ متر را به صورت نشسته طی نمود. دهانه غار ده‌شیخ درست روبه روی قله قاش مستان، دنا قرار گرفته است. ارتفاع این غار در برخی مناطق تا هفت متر هم می‌رسد و در دالان‌های مختلف غار، قندیل‌های آهکی گوناگون با زیبایی خاصی شکل گرفته‌اند. بر اثر ریزش نزولات جوی در طی سال‌ها حفره‌هایی ایجاد شده و آب درون حفره‌ها به بیرون خارج می‌شود که موجب شکل‌گیری این قندیل‌های زیبا شده است.
آب موجود در حفره‌ها خشک شده و با توجه به سست بودن نوع جنس سنگ کوه که به صورت آهکی بوده از طریق آبچکان‌ها املاح را به درون دالان‌ها هدایت می‌کند و طی قرن‌ها قندیل‌های بسیار بزرگ و دالان‌های بی‌نظیری را به وجود آورده است.
ریزش قطرات آب از قندیل‌ها، زیبایی و جلای خاصی به بدنه غار داده است، کارشناسان ریزش آب را نشان از آن می‌دانند که این قندیل‌ها در حال رشد بوده و این غار یک فضای زنده است که در طی قرن‌های متمادی رشد کرده و همچنان به این روند ادامه می‌دهد. ستون‌های این غار از یک تا ۱۵ متر ارتفاع دارند
غار ده‌شیخ یکی از حدود ۶۰۰ غاری شناسایی شده در کشور است و از جا‌های دیدنی پاتاوه محسوب می‌شود. به لحاظ وسعت و عمق تاکنون رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. بر اساس مطالعات عمق غار بیش از ۶ کیلومتر تخمین زده می‌شود و به دلیل همین وسعت، هنوز بخش‌ها و دالان‌هایی از آن شناسایی یا باز نشده است.
این غار از جمله غار‌هایی است که طی بررسی باستان‌شناسی مشخص شد بقایای انسانی، حیوانی و سفال در این غار نشان از رواج زندگی انسان‌هایی از دوران ظهور اسلام را داشته است. سفال‌ها و استخوان‌های کشف شده در این غار ۱۳۵ میلیون سال قدمت دارند که نشان می‌دهد در مقطعی از تاریخ، برخی از انسان‌ها این غار عظیم را برای زندگی انتخاب کرده بودند. هر چند قدمت این سفال‌ها هنوز به درستی مشخص نشده است، اما برخی کارشناسان قدمت آن‌ها را به قبل از ظهور اسلام نسبت می‌دهند. طبق بررسی‌های باستان‌شناسی نوع سفال‌ها، مربوط به دوره هخامنشی و ساسانی است. ضمن آن که تنوع سفال‌ها در غار ده‌شیخ نشانگر قدمت تاریخی این غار است. نبود هیچ‌گونه نقاشی بر روی دیواره‌های غار نشان می‌دهد که این مکان در طی قرن‌ها دست‌نخورده و ناشناخته باقی مانده است. در کف غار آثاری از زیست انسان مشاهده شده که نشانگر استفاده انسان در قبل از اسلام از این غار بوده است.
ابوطالب ابطحی، غارنورد ایرانی با اشاره به وجود حوضچه‌های بزرگ و کوچک آبی در این غار، گفت: این حوضچه‌ها به شکلی حیرت‌آور توسط دالان‌های باریک به هم متصل می‌شوند. در برخی از دالان‌های غار ده‌شیخ نیز حشرات، پرندگان و جانوران زیادی به ویژه خفاش، موش و انواع بندپایان از جمله حشرات، عنکبوت، صد پا و سوسک پیدا می‌شود.
وجه تسمیه
غارنوردان این غار را به دلیل قرار گرفتن در همسایگی و بالادست روستای ده‌شیخ، به نام روستا نامگذاری کرده‌اند. این غار در فاصله دو کیلومتری این روستا قرار دارد که با جاده خاکی به این روستا متصل می‌شود.
ظرفیت‌های گردشگری
طرح ساخت جاده دسترسی به غار، رستوران، آلاچیق و سکوی نشیمن توسط سرمایه‌گذار بخش خصوصی اجرا شده است و مورد توجه و علاقه طبیعت‌گردان نیز قرار گرفته، اما همچنان سرشار از رمز و راز‌هایی است که باید باستان‌شناسان و زمین‌شناسان همچنان روی آن کار کنند. این غار ۷ تالار اصلی و شش ورودی و خروجی دارد که با پناهگاه‌های صخره‌ای استتار شده و با نظر سرمایه‌گذار، در حال حاضر از ورودی شرقی غار استفاده می‌شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد درباره این غار گفت: کار‌های مقدماتی و معرفی این اثر شگفت‌انگیز و تاریخی برای ثبت در آثار ملی انجام شده است. غار ده‌شیخ به عنوان سومین اثر طبیعی استان کهگیلویه و بویراحمد در انتظار ثبت ملی است.
به گفته مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری کهگیلویه و بویراحمد سه غار گردشگری به نام‌های نزل، نول و ده شیخ در این استان شناسایی شده و ثبت این غار‌ها به دلیل داشتن قابلیت گردشگری بالا در برنامه کاری کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی قرار گرفته است همچنین جذابیت‌های این غار در حد آثار طبیعی جهانی است و می‌تواند ظرفیت مهمی برای رونق گردشگری استان و حتی جنوب کشور باشد.
شهر تاریخی پاتاوه مرکز بخش ۳۰ هزار نفری پاتاوه از توابع شهرستان دنا از جاذبه‌های بدیعی برخوردار است. برای دسترسی به این جاذبه شگفت‌انگیز باید ابتدا به شهر یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد سفر کنید، بعد از سفر به یاسوج و طی کردن مسافتی حدود ۴۵ کیلومتر به بخش پاتاوه شهرستان دنا می‌رسید تا پس از آن با گذر از مناظر طبیعی و پل تاریخی پاتاوه به دنیای اسرارآمیز یکی از زیباترین غار‌های ناشناخته ایران قدم بگذارید.

غار ده شیخ غار ده شیخ غار ده شیخ غار ده شیخ غار ده شیخ غار ده شیخ غار ده شیخ

منبع: خبرگزاری صدا و سیما

کلیدواژه: کهگیلویه و بویراحمد شگفت انگیز غار ده شیخ طی قرن ها ده شیخ دالان ها قندیل ها سفال ها حفره ها غار ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۲۹۲۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

«سیزیف» به مردم ایران چه می آموزد؟ / ورود ایرانیان به دالان باریک آزادی / مهمترین پروژه توسعه ایران توانمندسازی جامعه

گروه اندیشه: در یادداشتی که امیر ناظمی در کانال خود منتشر کرده، که خود برگرفته از کتاب تازه منتشرشده «ضربه سخت انتشارات شرق» است، مردم ایران را از سرنوشت شوم سیزیف برحذر می دارد که سیزیف استعاره ای است از تکرار کشنده و تلاشی نافرجام. ناظمی که خود از زمره نو نهادگرایان محسوب می شود، در یادداشت زیر معتقد است که تنها با حکومت قوی و جامعه قوی است که می توان از مدار ملال آور تکرار، رهایی جست، و بدون جامعه قوی، امکان عبور از مدار توسعه نیافتگی و ورود به دالان باریک آزادی محال می شود. این یادداشت در زیر از نظرتان می گذرد.

ما و تکرار بیهوده تاریخ:
ناظمی در مطلب خود یادآور می شود که «سیزیف راز خدایان را فاش کرده و به همین دلیل، محکوم شده بود تا سنگی بزرگ را بر بالای قله‌ای ببرد. اما سنگ هر بار از بالای قله به پایین می‌غلتید و سیزیف دوباره آن را به بالا می‌برد، اما سنگ دوباره به پایین می‌غلتید و دوباره و دوباره و دوباره...»

از نظر ناظمی «سیزیف استعاره‌ای است از تکرارِ کشنده‌ی تلاشی نافرجام.» او در ادامه به نگاه آلبر کامو برای رهایی سیزیف از بن بست اشاره می کند می نویسند: « او محکوم به تکرار چرخه‌ای پایان‌ناپذیر و بی‌حاصل بود. با وجود این‌که تاریخ، رویدادهای شکل‌دهنده به امروز ماست، ناآگاهی ما از آن می‌تواند تاریخ را به الگوهایی تکرارپذیر از تلاش‌های نافرجام تبدیل کند؛ الگوهایی تکرارپذیر که تا زمانی که اسیر آن‌ها باشیم، توان خروج از چرخه‌های تکراری‌شان را نداریم و گویی در اسطوره‌ی سیزیف زندگی می‌کنیم. آلبر کامو پیروزی او را در آگاهی می‌داند، به همان شیوه‌ای که رهایی از چرخه‌های تکرارپذیر تاریخ فقط با خودآگاهی جمعی است که پایان می‌یابد؛ در غیر این صورت، ما نیز محکوم می‌شویم به تکرار چرخه‌ای پایان‌ناپذیر و بی‌حاصل.»

پاندولی میان استبداد و هرج‌ومرج:
این پژوهشگر حوزه عمومی سپس با اشاره به نحوه تعامل جامعه و دولت در ایران اشاره کرده می نویسد: «وقتی حکومت‌ها فشارها را از حد گذرانده و از آستانه‌ی تحمل جامعه (یا همان حدِ نهایی قدرت حکومت) عبور می‌کنند، یک ضربه‌ی سخت دریافت می‌کنند. ضربه‌ی سخت است که حکومت‌ها را از ادامه دادن به قدرت بازمی‌دارد. در حقیقت ضربه‌ی سخت به حکومت است که منجر به تغییر حکمرانان در ایران می‌شود. به دنبال این ضربه‌ی سخت است که جامعه‌ی ایرانی به دنبال سهم خود از قدرت حرکت می‌کند، اما به دلیل آن‌که ظرفیت‌های نهادی لازم برای حکمرانی و مدیریت این قدرت را ندارد به سرعت در دام یک هرج‌ومرج دست‌وپا می‌زند.این هرج و مرج نیز به سرعت منجر به مقاومت حکومت شده و به این ترتیب، جامعه از آستانه‌ی تحمل حکومت رد می‌شود و حکومت (فارغ از آن‌که در دست چه کسی باشد)، در واکنشی طبیعی، به دنبال بازپس‌گیری قدرت انحصاری خود برمی‌آید. بنابراین ضربه‌ی سختِ بعدی از دل این رد شدن از آستانه‌ی تحمل حکومت رنگ می‌گیرد.»

او در ادامه می نویسند: «ضربه‌های سخت پی‌درپی و گیجی‌های بامداد خمارِ پس از آن‌ها الگوی تکرارشونده‌ی تاریخ ایران در ۲۵۰ سال اخیر بوده است. جامعه‌ی ایرانی با هر ضربه‌ی سخت بخشی از توانمندی‌های خود را از دست داده و پس از هر ضربه‌ی سخت مجبور شده است زمان و انرژی‌اش را صرف بازسازی توانمندیِ ازدست‌رفته کند. محکومیت تکرار بیهوده‌ی گذشته فقط با یک خودآگاهی جمعی می‌تواند پایان یابد؛ جایی که خودآگاهی جمعی به ما یاد می‌دهد از دالان باریک به سرعت به بیرون پرتاب نشویم و بتوانیم با کنترل خود، توازن میان قدرت حکومت و قدرت جامعه را حفظ کنیم و در دالان باریک به حرکت ادامه دهیم.»

الگوی این رفتار تکرارشونده در نمودار زیر به نمایش درآمده است.

جامعه آونگی
ناظمی ادامه «حرکت‌های زیگزاگی در میانه‌ی دو دیواره‌ی صخره‌ای» را «تکرار اصلی در تاریخ ایران می داند و به ویژگی ایجاد شده در آن یعنی ویژگی آونگی اشاره می کند: «دوره‌های متعددی از هرج‌ومرج و استبداد ایران را تبدیل به جامعه‌ای آونگی (پاندول‌وار) کرده است. این تکرارها فرصت حرکت آرام در میان دالان باریک را از ما ربوده‌اند و با ضربه‌های متناوب سخت، ما را در میانه‌ی دو دیواره‌ گروگان گرفته‌اند. در این الگوی تکراری، حکومت‌ها آنچنان به سرعت به سمت بیشترین حد قدرت حکومت حرکت می‌کنند و از تمامی سازوکارهای استبدادی برای تمرکز قدرت بهره می‌برند که سرنوشت محتوم ایران ضربه‌های سختِ مکرر می‌شود.»

شاید حکومت مغ های زرتشتی در زمان ساسانیان الگوی نظری ناظمی باشد که می نویسد: « حکومت‌های شیفته‌ی استبداد، بی‌توجه به آستانه‌ی تحمل جامعه، چنان بر جامعه سخت می‌گیرند که عصیان جامعه در قالب انقلاب‌ها و درگیری‌های نظامی و گاهی نیز توسل به قدرت‌های خارجی تنها راه بازگشت قدرت به جامعه دانسته می‌شود. حکومت‌های استبدادی به صورت هم‌زمان ظرفیت‌های حکمرانی جامعه را نیز کاهش می‌دهند؛ ظرفیت‌هایی که می‌توانند نظام حکمرانی را از طریق مشارکت‌ورزی جامعه توانمندتر کنند.به این ترتیب، حکومت استبدادی هم توانمندی حکومت و هم توانمندی جامعه را هم‌زمان کاهش می‌دهد؛ در نتیجه، از یک سو، با یک ضربه‌ی سخت، حکومت تغییرات شدید می‌کند و ثبات جامعه تضعیف می‌شود و از سوی دیگر، زمانی که جامعه‌ی ایرانی پس از آن ضربه‌ی سخت به حکومت، قدرت جامعه را بازپس می‌گیرد، فاقد توانمندی لازم برای حکمرانی می‌شود و به سرعت به سوی هرج‌ومرج می‌رود.»

تحلیل و تجویز راهبردی

در آخر ناظمی سه راهبرد اصلی برای برون از این وضعیت که به پایداری دولت و جامعه منتهی می شود، به شرح زیر ارائه می دهد:
۱-مهم‌ترین پروژه توسعه در ایران ایجاد ظرفیت‌های نهادی برای توانمندسازی جامعه است.
۲-هر سازوکاری که بتواند جامعه را توانمند کند، بر هر پروژه‌ای که قدرت دولت را افزایش دهد اولویت دارد.
۳-تلاش برای کاهش قدرت حکومت، تا مادامی که همراه با ایجاد ظرفیت‌هایی برای توانمندسازی جامعه نباشد، در بهترین حالت منجر به هرج‌ومرج می‌شود و چیزی جز تکرار یک تاریخ بیهوده نیست.

*پژوهشگر سیاستگذاری عمومی و معاون سابق وزیر ارتباطات

بیشتر بخوانید:

که شب می گذرد! نوروز به مثابه نهاد توسعه
سایه‌روشن یک شاه یا یک ملت؟
درسی که باید از جنبش‌های زنان آموخت (به مناسبت ۸مارس)
انتخابات در جامعه فحش‌زده
مهندسان عاشق‌پیشه و مهندسان قاتل‌پیشه

216216

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل‌ رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902758